Instrumentet ndërkombëtare
Nenet
Instrumentet ndërkombëtare PNDCP
Pakti Nderkombëtar pët të Drejtat civile dhe Politike
Nenet
Neni 14 para. 3 (d)

Tё jetё i pranishёm gjatё procesit dhe tё mbrohet vetё ose nëpërmjet njё mbrojtёsi tё zgjedhur prej tij; nё qoftё se nuk ka mbrojtje, duhet tё informohet pёr tё drejtёn e tij qё tё ketё njё tё tillё dhe, kurdoherё qё e kёrkon interesi i drejtёsisё, atij duhet t'i caktohet njё mbrojtje falas në cilindo rast të tillë nёse ai nuk ka mjete pёr tё paguar;

Instrumentet ndërkombëtare KEDNJ
Konventa Evropiane për Mbrojtjen e të Drejtave dhe Lirive Themelore të Njeriut dhe Protokollet e saj
Nenet
Neni 6 para. 3 (c)

të mbrohet vetë ose të ndihmohet nga një mbrojtës i zgjedhur prej tij ose, në qoftë se ai nuk ka mjete të mjaftueshme për të shpërblyer mbrojtësin, t’i mundësohet ndihma ligjore falas kur këtë e kërkojnë interesat e drejtësisë

Ligjet
Nenet
Ligjet KPPK
Kodi i Procedurës Penale i Kosovës Nr. 04/L-123 - 2012
Nenet Neni 11

1. I pandehuri ka të drejtë në kohë të mjaftueshme për përgatitjen e mbrojtjes së tij. 2. I pandehuri ka të drejtë të mbrohet personalisht ose me ndihmën e mbrojtësit i cili është anëtar i Odës së Avokatëve të Kosovës, sipas zgjedhjes së tij. 3. Në qoftë se i pandehuri nuk angazhon mbrojtës për të siguruar mbrojtjen, kurse mbrojtja është e detyrueshme, të pandehurit i caktohet mbrojtës i pavarur me përvojë dhe me kompetencë në përputhje me llojin e veprës penale dhe sipas kushteve të parapara me këtë Kod. 4. Sipas kushteve të parapara me këtë Kod, të pandehurit i cili nuk mund t’i paguajë shpenzimet e mbrojtjes dhe për këtë arsye nuk mund të angazhojë mbrojtës, me kërkesë të tij i caktohet një mbrojtës i pavarur me përvojë dhe me kompetencë konform me llojin e veprës penale, që paguhet nga mjetet e buxhetit kur interesat e drejtësisë këtë e kërkojnë. 5. Gjykata ose organi kompetent i cili e drejton procedurën penale detyrohet ta njoftojë të pandehurin për të drejtën e tij në mbrojtës që nga marrja në pyetje për herë të pare, ashtu siç parashihet me këtë Kod

Ligjet LDHS
LIGJI NR. 05/L-053 PËR DHOMAT E SPECIALIZUARA DHE ZYRËN E PROKURORIT TË SPECIALIZUAR
Nenet Neni 21

4. Në përcaktimin e akuzave kundër të akuzuarit sipas këtij ligji, i akuzuari gëzon të drejtën e garancive minimale të mëposhtme, me barazi të plotë që:

a. të njoftohet me kohë dhe në hollësi në gjuhën që ai e kupton për natyrën dhe shkaqet e akuzës kundër tij,

b. të informohet me kohë për të drejtat e tij sipas ligjit,

c. të ketë kohën dhe kushtet e mjaftueshme për të përgatitur mbrojtjen e tij dhe të komunikojë me Mbrojtësin e Specializuar të zgjedhur prej tij,

d. të gjykohet brenda një kohe të arsyeshme, e. të gjykohet me praninë e tij, dhe të mbrohet përmes Mbrojtësit të Specializuar të zgjedhur prej tij; të informohet, nëse nuk ka ndihmë ligjore, për këtë të drejtë; dhe t’i caktohet Mbrojtës i Specializuar, në çdo rast kur kjo kërkohet për interesa të drejtësisë, dhe pa pagesë në rast se ai nuk ka mjete të mjaftueshme për ta paguar, 

f. t’i merr në pyetje, ose t’i ketë marrë në pyetje, dëshmitarët kundër tij dhe të sigurojë praninë dhe marrjen në pyetje të dëshmitarëve në emër të tij në kushte të njëjta me ato të dëshmitarëve kundër tij,

g. të ketë ndihmën falas të përkthyesit, nëse nuk e kupton ose nuk e flet gjuhën që përdoret në Dhomën e Specializuar dhe

h. të mos detyrohet të dëshmojë kundër vetes apo të pranojë fajësinë

Praktika gjyqësore e GjEDNj
Decision Iglin v. Ukraine

Iglin v. Ukraine, no. 39908/05. Në këtë rast Gjykata konstatoi se refuzimet e kërkesave të aplikantit nga Gjykata Supreme për kohë shtesë për t'u njohur vetë me dosjen e çështjes dhe të sigurojë përfaqësimin e tij nga një avokat në procedurat e kasacionit nuk ishin në përputhje me nenin 6 1 dhe 3 (b) dhe (c) të Konventës. 

Decision Imbrioscia v. Switzerland, 24 November 1993

Kërkuesi ishte marrë në pyetje disa herë pa qasje te një avokat gjersa ishte në arrest policor.
Gjykata theksoi se  në përgjithësi nuk kishte pasur shkelje të nenit 6 (1). E drejta e përcaktuar në nenin 6 (3) (c) është një element, ndër të tjera, i konceptit të një gjykimi të drejtë në procedurat penale në nenin 6 (1). Mënyra në të cilën u zbatuan nenet 6 (1) dhe 6 (3) (c) gjatë hetimit paraprak varen nga veçoritë e procedurës dhe nga rrethanat e çështjes.

Decision Lagerblom v. Sweden

 

Lagerblom v. Sweden, no. 26891/95: Megjithëse i akuzuari ka të drejtë të mbrohet nga mbrojtësi  'sipas zgjedhjes së tij', Gjykata nuk e ka parë këtë si absolute por përkundrazi si një e drejtë që i nënshtrohet kufizimeve kur sigurohet ndihma juridike falas. I akuzuari nuk ka të drejtë të zgjedhjes kur sigurohet avokati sipas ndihmës juridike falas, ndonëse marrëdhënia midis avokatit dhe klientit është e rëndësishme, dhe duhet pasur parasysh dëshirën e të akuzuarit në lidhje me këtë.