Objektivat për Zhvillim të Qëndrueshëm (OZHQ) në lidhje me të drejtat e njeriut
Caqet
Deri në vitin 2030, të zvogëlohet raporti global i vdekshmërisë së nënave në më pak se 70 vdekje për 100,000 lindje.
Treguesit
3.1.1
3.1.1 Raporti i vdekshmërisë së nënave
3.1.2
3.1.2 Përqindja e lindjeve ku marrin pjesë personeli i kualifikuar shëndetësor
Deri në vitin 2030, të parandalohen vdekjet e të porsalindurve dhe e fëmijëve nën moshën 5 vjeç, ku të gjitha vendet të synojnë zvogëlimin e vdekshmërisë të të porsalindurve në më pak se 12 vdekje për 1,000 lindje dhe të vdekshmërisë së fëmijëve nën 5 vjeç në më pak se 25 vdekje për 1,000 lindje
Treguesit
3.2.1
3.2.1 Shkalla e vdekshmërisë nën moshën 5 vjeçare
3.2.2
3.2.2 Shkalla e vdekshmërisë neonatale
Deri në vitin 2030, të eleminohen epidemitë e SIDA-s, të tuberkulozit, të malaries dhe të sëmundjeve tropikale të neglizhuara dhe të luftohet hepatiti, sëmundjet që transportohen përmes ujit dhe sëmundjet e tjera ngjitëse.
Treguesit
3.3.1
3.3.1 Numri i infeksioneve të reja me HIV për 1.000 të popullatës të pa infektuar sipas gjinisë, moshës dhe popullsisë në terësi.
3.3.2
3.3.2 Ndodhjet e Tuberkulozit për 1000 të popullatës.
3.3.3
3.3.3 Incidenca e malaries për 1000 banorë.
3.3.4
3.3.4 Incidenca e hepatitit B për 100,000 popullatë
3.3.5
3.3.5 Numri i personave që kërkojnë ndërhyrje kundër sëmundjeve tropikale.
Deri në vitin 2030, të zvogëlohet me një të tretën vdekshmëria tek lindjet e parakohshme si pasojë e sëmundjeve jo të transmetueshme, përmes parandalimit dhe trajtimit dhe promovimit të shëndetit mendor dhe të mirëqenies.
Treguesit
3.4.1
3.4.1 Shkalla e vdekshmërisë që i atribuohet sëmundjeve kardiovaskulare, kancerit, diabetit ose sëmundjes kronike të frymëmarrjes.
3.4.2
3.4.2 Shkalla e vdekshmërisë së vetëvrasjeve
Të forcohet parandalimi dhe trajtimi i personave që abuzojnë me me lëndët narkotike dhe alkoolin.
Treguesit
3.5.1
3.5.1 Mbulimi i ndërhyrjeve të trajtimit (farmakologjike, psikosociale dhe rehabilitimi si dhe shërbimet e përkujdesjes) për çrregullimet me përdorimin e substancave.
3.5.2
3.5.2 Përdorimi i dëmshëm i alkoolit, i përcaktuar sipas kontekstit kombëtar si konsum i alkoolit për frymë (të moshës 15 vjeç dhe më të vjetër) brenda një viti kalendarik në litra alkool të pastër
Deri në vitin 2020, të përgjysmohet numri global i vdekjeve dhe i plagosjeve nga aksidentet rrugore.
Treguesit
3.6.1
3.6.1 Shkalla e vdekshmërisë për shkak të lëndimeve në trafikun rrugor
Deri në vitin 2030, të sigurohet qasja e gjithanshme në shërbimet e kujdesit shëndetësor seksual dhe riprodhues, përfshirë dhe planifikimin familjar, informimin dhe edukimin, dhe futjen e shëndetit riprodhues në strategjitë dhe programet kombëtare.
Treguesit
3.7.1
3.7.1 Përqindja e grave në moshë riprodhuese (15-49 vjeç) që kanë nevojën e tyre për planifikim familjar sipas metodave moderne.
3.7.2
3.7.2 Shkalla e lindjes së adoleshencës (të moshave nga 10-14 vjeç; nga 15 - 19 vjeç) për 1000 gra të këtye grupmoshave.
Të arrihet mbulimi i gjithëanshëm shëndetësor, përfshirë mbrojtjen financiare të riskut, qasjen në shërbimet bazë cilësore të kujdesit shëndetësor dhe qasjen ndaj barnave dhe vaksinave kryesore të sigurta, efikase, cilësore dhe të përballueshme për të gjithë.
Treguesit
3.8.1
3.8.1 Mbulimi i shërbimeve themelore shëndetësore (të përcaktuara si mbulimi mesatar i shërbimeve themelore bazuar në ndërhyrjet gjurmuese që përfshijnë shëndetin riprodhues, të nënës, të porsalindurve dhe të fëmijëve, sëmundjet infektive, sëmundjet jo të transmetueshme dhe aftësinë e shërbimit dhe aksesin, midis popullatës së përgjithshme dhe më të pafavorshme )
3.8.2
3.8.2 Numri i personave të mbuluar nga sigurimi shëndetësor ose një sistem shëndetësor publik për 1.000 popullatë.
Deri në vitin 2030, të zvogëlohet dukshëm numri i vdekjeve dhe i sëmundjeve nga kimikatet e rrezikshme dhe nga ndotja e ajrit, e ujit dhe e tokës.
Treguesit
3.9.2
3.9.2 Shkalla e vdekshmërisë që i atribuohet ujit të pasigurt, kanalizimeve të pasigurta dhe mungesës së higjenës (ekspozimi ndaj Ujit, Kanalizimeve dhe Higjienës për tjera shërbime (WASH) ).
3.9.3
3.9.3 Shkalla e vdekshmërisë i atribuohet helmimit të pa qëllimshëm.
3.9.1
3.9.1 Shkalla e vdekshmërisë që i atribuohet ndotjes së ajrit në shtëpi dhe ambient.
3.a Të forcohet zbatimi i Konventës Kuadër të Organizatës Botërore të Shëndetësisë për kontrollin e konsumit të duhanit, sipas rastit, në të gjitha vendet.
Treguesit
3.a.1
3.a.1 Prevalenca e standardizuar e moshës së përdorimit aktual të duhanit, mes personave të moshës 15 vjeç dhe më të vjetër
3.b Të mbështetet kërkimi dhe zhvillimi i vaksinave dhe i barnave për sëmundjet e transmetueshme dhe jo të transmetueshme, të cilat prekin, kryesisht, vendet në zhvillim, të sigurohet përdorimi i barnave dhe i vaksinave të rëndësishme dhe të përballueshme, në përputhje me Deklaratën e Dohas mbi Marrëveshjen e të Drejtave të Pronësisë Intelektuale për Çështjet lidhur me Tregtinë (TRIPS) dhe Shëndetin Publik, e cila konfirmon të drejtën e vendeve në zhvillim për të përdorur plotësisht dispozitat e Marrëveshjes TRIPS në lidhje me lehtësitë për të mbrojtur shëndetin publik, dhe në veçanti, për të siguruar përdorimin e barnave për të gjithë.
Treguesit
3.b.1
3.b.1 Përqindja e popullsisë për qasje në ilaçe dhe vaksina e përballueshme në bazë të qëndrueshme.
3.c Të rriten, ndjeshëm, financimet për shëndetësinë, për rekrutimin, për zhvillimin, për trajnimin dhe për mbështetjen e punonjësve në sektorin shëndetësor në vendet në zhvillim, e në veçanti në vendet më pak të zhvilluara dhe në shtetet-ishuj të vegjël në zhvillim.
Treguesit
3.c.1
3.c.1 Dendësia dhe shpërndarja e punëtorëve shëndetësor
3.d Të forcohen kapacitetet e të gjitha vendeve, veçanërisht e vendeve në zhvillim, për paralajmërimin e hershëm, zvogëlimin e rrezikut dhe menaxhimin e rreziqeve shëndetsore në nivel kombëtar dhe global.
Treguesit
3.d.1
3.d.1 Kapaciteti i Rregullave Ndërkombëtare të Shëndetit (IHR) dhe përgatitja e urgjencës shëndetësore.
Neni 1
1. Me synim të mbrojtjes së shëndetit publik, të gjeneratave të tanishme dhe të ardhshme nga pasojat shkatërruese shëndetësore, sociale, ekonomike dhe mjedisore të konsumimit të duhanit dhe ekspozimit ndaj tymit të duhanit, me këtë ligj përcaktohen masat për ndalimin, kufizimin e përdorimit të produkteve të duhanit, përbërësve të duhanit, parandalimin e pasojave të dëmshme nga përdorimi i produkteve të duhanit dhe mbikëqyrjen për zbatimin e ligjit. 2. Për të arritur qëllimin e ligjit përcaktohen masa për të: 2.1. siguruar që të gjithë qytetarët janë të mbrojtur në mënyrë të barabartë dhe të efektshme nga ekspozimi i tymit të duhanit në hapësirat e mbyllura, të punës, hapësirat publike, hapësirat e hapura të veçanta dhe në mjetet e transportit publik, 2.2. parandaluar dhe reduktuar pirjen e duhanit me përcaktimin e normave që rregullojnë ambient pa tym të duhanit; 2.3. eliminuar nxitjet për pirjen e duhanit të cilat krijohen nga reklamimi, duke i ndaluar të gjitha reklamat, promovimet e drejtpërdrejta dhe të tërthorta; 2.4. informuar popullatën lidhur me rreziqet dhe dëmet specifike të përdorimit të produkteve të duhanit, pasojat e dëmshme shëndetësore, natyrën e varshmërisë, kërcënimet vdekjeprurëse që paraqet konsumimi i duhanit dhe ekspozimi ndaj tymit të duhanit; 2.5. këshilluar kundër përdorimit të duhanit dhe inkurajuar ndërprerjen e përdorimit të produkteve të duhanit nga përdoruesit; 2.6. ndaluar qasjen dhe blerjen e produkteve të duhanit për të miturit; 2.7. mbrojtur nga dëmet e shkaktuara nga përdorimi i produkteve të duhanit; 2.8 promovuar shëndetin dhe të drejtat e njeriut në përputhje me Konventën Kornizë për Kontroll të Duhanit të Organizatë Botërore të Shëndetësisë.
Neni 13 Masat parandaluese
1. Qeveria e Kosovës formon Këshillin ndërministror për kontroll të duhanit me qëllim të mbrojtjes së shëndetit. 2. Këshilli do të ketë pesëmbëdhjetë (15) anëtarë ku do të përfshihen: përfaqësuesit e Ministrisë së Shëndetësisë; Arsimit, Shkencës e Teknologjisë; Financave; Punës dhe Mirëqenies Sociale; Drejtësisë; Punëve të Brendshme; Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor; Infrastrukturës; Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural; Kulturës, Rinisë e Sporteve; profesionistë shëndetësor, përfaqësues të mjeteve të informimit dhe shoqëria civile. 3. Kryesues i Këshillit ndërministror për kontrollin e duhanit është Ministri i Shëndetësisë. 12 4. Masat për vetëdijesimin dhe edukimin: 4.1. Radio Televizioni Publik i Kosovës, duhet të emitoj programe edukative, për të shpjeguar efektet e dëmshme të konsumit të duhanit, pa ndonjë kompensim financiar, për secilin muaj së paku dyzet e pesë (45) minuta. Këto programe duhet të emitohen nga ora 08:00 deri në ora 22:00. Një kopje e programit duhet të publikohet në faqen e emetuesit dhe mediave përkatëse. Emetimi i programeve dhe kohëzgjatjes duhet të monitorohet nga Këshilli ndërministror. 4.2. Radio Televizionet private, të emitojnë programi edukative për të shpjeguar efektet e dëmshme të duhanit. 4.3. Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë, do të përgatis kurrikulën, për të njoftuar dhe paralajmëruar fëmijët dhe të rinjtë për dëmet shëndetësore të produkteve të duhanit dhe ekspozimit ndaj duhanit. 4.4. Ministria obligohet të ndërmarrë aktivitetet e nevojshme me qëllim të përpilimit të programeve që inkurajon individin të ndërpresë përdorimin e produkteve të duhanit.