decisionsOverview*
Shkelje e nenit 5 - E drejta për liri dhe siguri (Neni 5-1 - Privimi i lirisë)
Applikacioni Nr. 29226/03.
Kamasinski kundër Austrisë (1998) 9783/82
Parashtruesi paraqiti këtë padi duke pretenduar shkeljet e neneve 6, 13 dhe 14 gjatë procedurës së tij penale që rezultoi për shkak se ai nuk mund të fliste gjermanisht. Aplikanti pretendoi se autoritetet në shumë procedura penale nuk arritën të kujdeseshin për pamundësinë e tij për të folur gjermanisht. Në mënyrë të veçantë, ai u ankua për ndihmën joadekuate ligjore dhe interpretuese që ai mori gjatë të gjitha fazave të procedimit penal; domethënë: gjyqin e tij të parë, si dhe ankesat e mëvonshme
Gjykata u shpreh se autoritetet austriake shkelën nenin 6 (1), sepse hetimi faktik i kryer nga gjykatat austriake ishte në mënyrë të njëanshme dhe kërkuesi nuk ishte në gjendje të mbronte interesat e tij.
GREGACEVIC v. CROATIA (58331/09)
GJEDNJ konstatoi se ka pasur shkelje të nenit 6 § 1 dhe 3 (b) të Konventës në atë që parashtruesit nuk i ishte dhënë kohë e mjaftueshëm për të përgatitur mbrojtjen e tij në lidhje me provat e paraqitura në seancën e fundit
CASE OF ZANA v. TURKEY
GJEDNJ ka vendsur me shtatëmbëdhjetë vota kundër tre se ka pasur shkelje të nenit 6 §§ 1 dhe 3 (c) të Konventës për shkak të mungesës së aplikantit nga gjykimi i tij.
LUEDICKE, BELKACEM AND KOÇ v. GERMANY
GJEDNJ theksoi se e konstruktuar në kontekstin e të drejtës për gjykim të drejtë të garantuar me nenin 6, paragrafi 3 (e) (neni 6-3-e) nënkupton që një i akuzuar i cili nuk mund ta kuptojë ose të flasë gjuhën e përdorur në gjykatë ka të drejtën e lirisë për të patur ndihmën pa pagesë të një përkthyesi për përkthimin ose interpretimin e të gjitha dokumenteve ose deklaratave në procedimet e ngritura kundër tij të cilat janë të nevojshme për të që të kuptohet për të përfituar nga një gjykim i drejtë.
CASE OF SAUNDERS v. THE UNITED KINGDOM
Komisioni konsideroi se privilegji kundër vetë-inkriminimit përbënte një element të rëndësishëm në mbrojtjen e individëve nga shtypja dhe detyrimi, pasi lidhet me parimin e prezumimit të pafajësisë dhe duhet të zbatohej në mënyrë të barabartë për të gjitha llojet e të akuzuarve, duke përfshirë ata që supozohej se kishin kryer ndërmarrje komplekse të mashtrimeve. Në rastin në fjalë, materiali inkriminues, të cilin aplikanti ishte detyruar të ofronte, paraqiti një pjesë jo të parëndësishme të provave kundër tij në gjykim, meqë përmbante pranime të cilat duhet të ushtronin presion shtesë ndaj tij për të marrë dëshminë e dëshmitarit. Përdorimi i këtyre provave ishte prandaj shtypës dhe ndikoi në masë të madhe aftësinë e z. Saunders për të mbrojtur veten kundër akuzave penale me të cilat u përball, duke e privuar atë nga një gjykim i drejtë.
WILLE kundër LIECHTENSTEIN
28396/95 | Gjykata (Dhoma e Madhe) 28/10/1999
Komisioni gjeti se Qeveria nuk kishte arritur të tregonte se kundër shkeljes së nenit 10 të Konventës të pretenduar nga kërkuesi, ka ekzistuar një mjet i efektshëm në praktikë bazuar në të drejtën e Lihtenshtajnit. Në veçanti, lidhur me një ankesë në Gjykatën Kushtetuese, Qeveria nuk kishte paraqitur ndonjë shembull që tregonte aplikimin e saj në një rast të ngjashëm dhe aktual.
DEL RÍO PRADA v. SPAIN 42750/09 | Aktgjykim (Merits and Just Satisfaction) | Gjykata (Dhoma e Madhe) | 21/10/2013 Gjykata konsideron se në kohën kur kërkuesi ishte dënuar dhe në kohën kur ishte njoftuar për vendimin për kombinimin e dënimeve dhe për të vendosur një afat maksimal burgimi, nuk kishte asnjë shenjë të ndonjë linje të perceptueshme të zhvillimit të jurisprudencës në përputhje me vendimin e Gjykatës së Lartë të datës 28 shkurt 2006. Gjykata (shih paragrafët 109 dhe 111) gjen se ky largim nga jurisprudenca kishte efektin e ndryshimit të fushës së dënimit të shqiptuar, në dëm të kërkuesit. Andaj nga kjo rrjedh se ka pasur shkelje të nenit 7 të Konventës.
Branko Tomašić dhe të tjerë kundër Kroacisë - 46598/06 dt. 15.1.2009
Aplikuesit u ankuan mbështetur në nenin 2 të KEDNJ lidhur me të drejtën e jetës dhe nenin 13 lidhur me mjetet efektive respektimi i të cilave sipas tyre rezultonte i dështuar nga ana e shtetit sepse ky i fundit nuk kishte marrë masat adekuate për të mbrojtur M.T dhe V.T dhe nuk kishte kryer një hetim efektiv lidhur me përgjegjësitë e shtetit në shkaktimin e këtyre vdekjeve.
Gjetjet e gjykatës vendase dhe konkluzionet e ekzaminimit psikiatrik në mënyrë jo të dyshimtë tregojnë se autoritetet kishin qenë të qarta dhe të ndërgjegjësuara se kërcënimet e bëra në adresë të jetës së M.T dhe V.T kishin qenë serioze dhe se duheshin ndërmarrë të gjitha hapat e duhur me qëllim mbrojtjen e tyre.
Gjykata [GJEDNj] vuri re se, nuk ishte bërë asnjë kontroll apo kërkim në shtëpinë apo mjetin e M.M gjatë hetimit të çështjes së parë, ndërkohë që ai në mënyrë të vazhdueshme kishte kërcënuar se do të përdorte bombë kundër viktimave. Për më tepër, ndonëse raporti psikiatrik i përpiluar për këtë procedim kishte nënvizuar nevojën e një trajtimi psikiatrik në vazhdimësi, qeveria gjatë shqyrtimit të rastit në GJEDNJ kishte dështuar që të provonte nëse M.M ishte trajtuar në mënyrën e duhur. Për më tepër, M.M. nuk kishte ndjekur një program individual trajtimi gjatë vuajtjes së dënimit me heqje lirie, ndonëse kjo ishte e detyrueshme sipas ligjit. Ai as që ishte ekzaminuar lidhur me gjendjen e tij menjëherë pas lirimit nga burgu në mënyrë që të vlerësohej nëse ai paraqiste një rrezik për realizimin e kërcënimeve me vdekje përkatësisht të M.T dhe V.T pas lirimit. Gjykata konkludoi se nuk ishin marrë masa adekuate nga autoritetet vendase me qëllim që të mbrohej jeta e M.T dhe A.T çka vinte në kundërshtim me nenin 2 të KEDNj.
Gjykata vendosi në mënyrë unanime se nuk ishte e nevojshme që të analizohen në mënyrë të veçuar ankimin sipas nenit 2 të KEDNJ lidhur me dështimin e shtetit për të realizuar një investigim gjithëpërfshirës dhe të plotë mbi përgjegjësinë e mundshme zyrtarëve/agjentëve të tij lidhur me vdekjen e M.T dhe V.T.
Gjykata vendosi në mënyrë unanime se kishte shkelje të nenit 2 dhe sipas nenit 41 detyron shtetin të paguajë 40,000 euro lidhur me dëmin jo pasuror shkaktuar aplikuesve.
WEEKS v. THE UNITED KINGDOM
9787/82 | Aktgjykim | 05/10/1988
Në rastin e parë relevant Weeks kundër Mbretërisë së Bashkuar, gjyqtari që shqiptoi dënimin aplikantit kishte vendosur një dënim të përjetshëm për aplikantin, për një vepër penale të grabitjes së armatosur që kishte kryer aplikanti kur ishte 17 vjeç. GjEDNj mbajti qëndrimin se e vetmja arsye pse ky dënim nuk përbënte shkelje të nenit 3 është se, analizuar siç duhet, një masë e tillë ishte pjesërisht ndëshkuese dhe pjesërisht parandaluese.
Megjithatë, GJEDNJ-ja vendosi që mungesa e procedurave për t'i mundësuar z. Weeks-it të kundërshtojë ligjshmërinë e paraburgimit të tij "në momentin e kthimit në paraburgim, pasi ishte në liri dhe gjithashtu në intervale të arsyeshme gjatë burgimit të tij", shkeli nenin 5 para. 4 (neni 5-4).
15924/05 | Aktgjykim | 01/03/2011
Gjykata kërkesën e shpalljes publike të aktgjykimeve e zbaton me një shkallë fleksibiliteti. Kështu, Gjykata gjen se përkundër formulimit që duket se sugjeron që leximi i aktgjykimit në gjykatë të behet në mënyrë të hapur, edhe forma të tjera të komunikimit të një vendimi publik mund të jenë në përputhje me nenin 6 § 1.
Në rastin në fjalë, GjEDNJ ka gjetur se vendimet e Gjykatës së Instancës së Parë dhe Gjykatës së Apelit ishin të justifikuara në dhënien e një vendimi publik. GJEDNJ vuri në dukje se në një situatë të tillë dhe në përputhje me nenin 364 § 2 të KPP-së, deklarimi me gojë i arsyeve për aktgjykimin e tyre gjithashtu mund të bëhet me kamerë, e cila është në përputhje me nenin 6 par. 1 të KEDNJ.
7819/77 7878/77 | AktGgjykim | 28/06/1984
Duke konstatuar shkelje të nenit 6 paragrafi 1 të KEDNJ-së në këtë rast, pasi vendimi nuk ishte dhënë publikisht, GjEDNJ deklaroi se nuk ndihet e detyruar të miratojë një interpretim literal të fjalëve "shpallur publikisht": në secilin rast forma e publikimit që jepet 'gjykimit' sipas ligjit të brendshëm të shtetit të paditur duhet të vlerësohet në dritën e veçorive të veçanta të procedurës në fjalë dhe duke iu referuar objektit të ndjekur nga Neni 6 në këtë kontekst, përkatësisht për të siguruar shqyrtimin e gjyqësori nga publiku me qëllim ruajtjen e të drejtës për një gjykim të drejtë.
"Trajtim mjekësor i papërshtatshëm gjatë paraburgimit përbën shkelje të nenit 3. Një pjesë e kohës gjatë së cilës mbahej në paraburgim kërkuesi nuk ishte në përputhje me ligjin dhe përbën shkelje të nenit 5. Dështimi për të transferuar kërkuesin në një spital civil, sipas masës së përkohshme të lëshuar nga Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut përbën shkelje të nenit 34"
Gjykata vendosi unanimisht dhe Konstaton se ka pasur shkelje të nenit 3 të Konventës në lidhje me trajtimin joadekuat mjekësor të dhënë kërkuesit gjatë ndalimit të tij
1. Faktet kryesore Ankuesi, Christine Goodwin, një shtetase e Mbretërisë së Bashkuar, e lindur në vitin 1937, është një transeksual mashkull i kthyer në femër. Ankuesi pretendonte se kishte probleme dhe përballej me ngacmime seksuale në punë gjatë dhe pas ndryshimit të gjinisë së saj. Kohet e fundit, ajo përjetonte vështirësi në lidhje me kontributet e sigurimit të saj kombëtar (NI). Duke qenë së ligjërisht ajo figuron ende si burrë, ajo duhet të vazhdojë të paguajë kontribute NI deri në moshën 65 vjeç. Në qoftë se ajo do të njihej si grua, ajo do të pushonte së paguari kontribute të tilla në moshën 60 vjeç, në prill 1997. Asaj i është dashur të bëjë rregullime të veçanta për të vazhduar pagesën e kontributeve të saj NI direkt vetë për të shmangur pyetjet e ngritura nga punëdhënësit e saj në lidhje me anomalinë. Ajo gjithashtu pohoi se fakti që ajo mban të njëjtin numër të NI do të thotë se punëdhënësi i saj ka qenë në gjendje të zbuluonte se më parë ajo kishte punuar për ta nën një emër dhe gjini tjetër, gjë kjo që kishte rezultuar në vështirësi dhe poshtërim.
Gjykata Europiane për të Drejtat e Njeriut vendosi unanimisht se:
Ka patur një shkelje të Nenit 8 (e drejta për respektimin e jetës private dhe familjare) e Konventës Europiane mbi të Drejtat e Njeriut;
Ka patur një shkelje të Nenit 12 (e drejta për t’u martuar dhe krijuar familjen);
Gjykata vuri re se Tatjana Slivenko kishte shkuar në Letoni kur ajo kishte qenë veçse një muaj dhe kishte jetuar atje deri në moshën 40 vjeçare. Në Letoni ajo kishte shkuar në shkollë, kishte punuar dhe ishte martuar. E bija, Karina kishte lindur në Letoni dhe kishte jetuar atje deri në moshën 18 vjeç, pasi kishte përfunduar shkollën e mesme. Për këto arsye, që nga lindja e tyre ato kishin zhvilluar një rrjet marrëdhëniesh personale, sociale dhe ekonomike, të cilat janë përbërës të një jete private në Letoni. Ato humbën gjithashtu një apartament në Letoni, në të cilin ato edhe kishin banuar. Për këto arsye largimi i tyre nga Letonia përbënte një ndërhyrje ndaj së drejtës së tyre për jetë private dhe banesë.
Vendimi i Gjykatës. Në lidhje me nenin 8 KENDJ, Dhoma e Madhe vlerëson se largimi i kërkuesve nga Letonia shkelte të drejtat e tyre për jetë private
Z. Ján Çonka, Znj. Mária Čonková, Znj. Nad'a Čonková dhe Znj. Nikola Čonková janë shtetas sllovakë me origjinë rome, të lindur në vitet 1960, 1961, 1985 dhe 1991 respektivisht. Dy aplikantët e parë janë prindërit e aplikantëve të tretë dhe të katërt. Aplikantët thonë se në disa raste ndërmjet marsit dhe nëntorit 1998 ata u sulmuan me dhunë nga skinheads në Republikën Sllovake. Në të vërtetë, në nëntor të vitit 1998, z. Čonka ishte plagosur aq seriozisht në një sulm që ai duhej të shtrohej në spital. Policia ishte thirrur por nuk kishte pranuar të ndërhynte. Disa ditë më vonë zoti dhe znj. Čonka ishin nënshtruar ofendimeve dhe kërcënimeve të rinovuara nga skinheads, por policia kishte refuzuar përsëri të ndërhyjë. Si rezultat i këtyre kërcënimeve të vazhdueshme, aplikantët kishin vendosur të iknin nga Sllovakia dhe të udhëtonin në Belgjikë, ku ata kishin ardhur në fillim të nëntorit 1998: Z. Čonka dhe dy fëmijët e mitur më 6 nëntor dhe znj. Čonka dy ditë më vonë.
Ankuesit pretenduan se arrestimi i tyre në stacionin e policisë Ghent më 1 tetor 1999 kishte shkaktuar një shkelje të nenit 5 § 1 të Konventës, pjesa përkatëse e së cilës thotë si vijon:
Gjykata në mënyrë unanime:
1. Vendos në mënyrë unanime se ka pasur shkelje të nenit 5 § 1 të Konventës;
2. Vendos në mënyrë unanime se nuk ka pasur shkelje të nenit 5 § 2 të Konventës;
3. Vendos në mënyrë unanime se ka pasur shkelje të nenit 5 § 4 të Konventës;
4. Vendos me katër vota në tre se ka pasur shkelje të nenit 4 të Protokollit nr. 4 të Konventës;
5. Vendos në mënyrë unanime që nuk ka pasur shkelje të nenit 13 të Konventës së marrë në lidhje me nenin 3;
Ankuesi ankohet sipas nenit 5 § 1 të Konventës, se ndalimi i tij i vazhdueshëm (të paktën nga 20 korriku 2010 ose, ndryshe, nga 14 gushti ose 7 tetori 2010) nuk ishte në përputhje me ligjin.
Kjo ankesë bie për t'u shqyrtuar sipas nenit 5 § 1 (c) të Konventës.
Kërkuesi u ankua në bazë të nenit 5 § 4 të Konventës se ligjshmëria e paraburgimit të tij të vazhdueshëm
që është shqyrtimi i kërkesës së tij të parë për lirim, nuk u trajtua me shpejtësi.
PËR KËTO ARSYE, GJYKATA UNANIMISHT,
Konstaton se ka pasur shkelje të nenit 5 § 1 të Konventës lidhur me paraburgimin e ankuesit nga 24 nëntor 2010 deri më 12 mars 2012;
Konstaton se ka pasur shkelje të nenit 5 § 4 të Konventës;
23536/94 24408/94 | Aktgjykim | 08/07/1999
Gjykata në këtë çështja ka rikujtuar që, sipas praktikës së saj, neni 7 mishëron, ndër të tjera, parimin se vetëm ligji mund të përcaktojë një krim dhe të përshkruajë një gjobë (nullum crimen, nulla poena sine lege) dhe parimin që ligji penal duhet nuk do të interpretohet gjerësisht në dëm të një të akuzuari, për shembull me analogji. Nga këto parime rrjedh se një vepër penale dhe sanksionet e parashikuara për të duhet të përcaktohen qartë në ligj. Kjo kërkesë plotësohet kur individi mund të dijë nga formulimi i dispozitës përkatëse dhe, nëse është e nevojshme, me ndihmën e interpretimit të gjykatave, atë që veprimet dhe mosveprimet do ta bëjnë atë përgjegjës penalisht.
Kërkueset janë tetë femra të kombësisë sllovake dhe me origjinë etnike rome. Ato u trajtuan në dy spitale të Sllovakisë lindore gjatë shtatëzanive të tyre dhe gjatë lindjeve, pas të cilave asnjëra prej tyre nuk mund të bënte sërish fëmijë pavarësisht përpjekjeve të tyre të vazhdueshme. Kërkueset dyshuan se arësyeja për papjellorinë e tyre tyre mund të ishte fakti se ndaj tyre ishte ndërmarrë një procedurë sterilizimi gjatë lindjes së tyre cezariane prej personelit mjekësor në spitalet përkatëse.
Gjykata vërejti se kërkueset janë ankuar se ato kanë qenë të paafta për të ushtruar të drejtën e tyre për një akses efektiv në informacionin që lidhet me shëndetin e tyre dhe me aftësitë e tyre riprodhuese në një moment të caktuar në kohë. Kjo pyetje lidhet me jetën e tyre private dhe familjare dhe mbrohet si e tillë prej nenit 8 të Konventës. Gjykata konsideron se personat të cilët, si kërkueset, duan të pajisen me fotokopje të dokumentave që përmbajnë të dhënat e tyre personale, nuk duhen detyruar të arësyetojnë se përse u duhen këto kopje. Në të kundërtën, duhet të ishin autoritetet që posedonin të dhënat në fjalë, që të tregonin se kishte patur një arsye të pranueshme për të mos u dhënë atyre këtë lehtësi.
Duke patur parasysh se kërkueset kanë marrë urdhëra gjyqësorë që u lejojnë atyre të konsultojnë të dhënat e tyre mjekësore në tërësi, për ndalimin e mundësisë për të bërë fotokopje të këtyre dokumentave nuk është dhënë një arësye mjaftueshëm e justifikuar prej autoriteteve. Për të shmangur rrezikun e abuzimit me të dhënat mjekësore do të ishte e mjaftueshme vendosja e mbrojtjes legjislative në mënyrë që përdorimi i tyre të limitohej vetëm për rrethanat në të cilat të dhëna të tilla mund të shpërndaheshin, si dhe për qëllimin e personave të titulluar për të patur akses në këto kartela. Gjykata vërejti se Akti i Shëndetësisë i adoptuar në vitin 2004 ka qenë në përputhje me atë kërkesë, megjithatë, ai ka hyrë në fuqi shumë vonë për të prekur situatën e kërkueseve të kësaj çështjeje. Gjykata vendosi se ka patur një shkelje të nenit 8
Aplikanti një historian i specializuar në analizimin dhe regjistrimin e shërbimeve sekrete të diktaturave, studimet krahasuese të forcave policore politike të regjimeve totalitare dhe funksionimin e shteteve të tipit sovjetik. Aplikanti kërkoi nga Ministria e Brendshme e Hungarisë t'i jepte atij akses në dokumentet e depozituara. Ai mori Aktgjykimet e gjykatave hungareze duke pretenduar se atij i ishte mohuar gabimisht qasja në dokumente të ndryshme. Ministria i ofroi atij dokumente (përveç një) me besim, me kusht që ai të mos i zbulonte ato. Qeveria hungareze pranoi se kishte një ndërhyrje në të drejtat e ankuesit të nenit 10.
Gjykata vendosi: Aplikantit i janë shkelur të drejtat sipas nenit 10 duke thënë: 'Gjykata vëren se Qeveria ka pranuar se ka pasur ndërhyrje në të drejtën e aplikantit për lirinë e shprehjes. Gjykata thekson se qasja në burimet origjinale dokumentare për hulumtime të ligjshme historike ishte një element thelbësor i ushtrimit të së drejtës së aplikantit për lirinë e shprehjes
Parashtruesi i kërkesës pohoi se vendimet e gjykatës hungareze në rastin në fjalë kishin përbërë shkelje të së drejtës së tij për të marrë informata me interes publik. Sipas tij, kjo ishte në kundërshtim me nenin 10 të Konventës, Gjykata konstaton se ka pasur shkelje të nenit 10 të Konventës;
Aplikantët u ankuan sipas nenit 11 të Konventës se ata ishin ndaluar të mbajnë tubime paqësore gjatë periudhës 1998-2003. Sipas mendimit të tyre, ndërhyrjet me të drejtën e tyre për tubim paqësor nuk ishin justifikuar sipas paragrafit 2 të nenit 11. Gjykata njëzëri konstaton se ka shkelje të nenit 11 të Konventës;
Aplikantët pohonin shkelje të Neneve 11, 13 dhe 14 të KEDNJ në lidhje me nenin 11, pasi u ishte refuzuar leja për të demonstruar që të ngritnin ndërgjegjësimin për diskriminimin kundër homoseksualëve.
Aplikantët (Fondacioni për Barazi dhe një grup individësh aktivë në OJQ që përfaqësojnë të drejtat homoseksualëve) planifikuan të mbajnë një marshim dhe një numër të shesheve për të rritur ndërgjegjësimin e publikut për diskriminimin kundër pakicave. Autoritetet administrative, duke vepruar në emër të Kryetarit të Bashkisë së Varshavës, refuzuan t'i jepnin aplikantëve leje për marshim. Gjykata njëzëri hodhi poshtë vërejtjet paraprake të Qeverisë dhe konstatoi se kishte pasur shkelje të nenit 11 dhe neneve 13 dhe 14 të ndërmarra në lidhje me nenin 11.
Aplikanti, kryetari i një partie politike të drejtësisë, lexoi një deklaratë për shtypin në një takim të partisë, në të cilën ai kritikoi ndërhyrjen e Shteteve të Bashkuara në Irak dhe mbylljen e vetme të udhëheqësit të një organizate terroriste. Ai gjithashtu kritikoi zhdukjen e personave të paraburgosur. Pas fjalës së tij, kërkuesi u shpall fajtor për shpërndarjen e propagandës, për shkak se ai kishte mbrojtur publikisht përdorimin e dhunës apo metodave të tjera terroriste. Parashtruesi pretendoi se e drejta e tij për lirinë e shprehjes ishte shkelur. Gjykata u shpreh se kishte pasur shkelje të nenit 10 (liria e shprehjes) të Konventës. Ajo vuri në dukje në veçanti se aplikanti kishte folur si një aktor politik dhe një anëtar i një partie politike opozitare, duke paraqitur pikëpamjet e partisë së tij mbi çështjet aktuale të interesit të përgjithshëm. Ai mori mendimin se fjalimi i tij, i marrë në përgjithësi, nuk kishte nxitur të tjerët për përdorimin e dhunës, rezistencës së armatosur apo kryengritjes dhe nuk kishte arritur në gjuhën e urrejtjes.